Second opinion en Consultatie bij hardnekkige depressie

Het Expertisecentrum Depressie is expert op het gebied van (hardnekkige) depressie en biedt vanuit die deskundigheid second opinions aan. Vragen over diagnostiek en behandelmogelijkheden van complexe psychische problemen, waarbij een (hardnekkige) depressieve stoornis een bepalende rol speelt, zijn vaak de aanleiding voor een second opinion.

Het gaat vaak om ingewikkelde casuïstiek en vastgelopen behandelingen vanwege onder andere:

• onduidelijkheid met betrekking tot diagnose; 
• aanwezigheid van een bijkomende diagnose, bijvoorbeeld angststoornissen, autisme, verslaving; 
• ernstige persoonlijkheidsproblemen, die niet behandelbaar zijn vanwege de depressie; 
• onvoldoende herstel op behandeling, waarbij er minimaal één vorm van therapie gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek is aangeboden en de eerste stappen in het medicatieprotocol zijn gezet.

In de multidisciplinaire richtlijn Depressie (2011) wordt een second opinion aanbevolen als belangrijke stap bij een hardnekkige depressieve stoornis, die moeilijk herstelt. Het Expertisecentrum Depressie kan voor zowel voor cliënten van Pro Persona als van andere cliënten met een hardnekkige depressie een second opinion uitvoeren.

De vragen voor een second opinion zijn globaal:

1. Klopt de diagnose depressie? In hoeverre is er sprake van comorbiditeit? Welk advies kan er gegeven worden over de behandelbaarheid van de depressieve stoornis? Wat kan er gezegd worden over de behandelbereidheid van de cliënt?
2. Wat kan een reden zijn van het vastlopen in de behandeling dan wel het niet aanslaan van de therapie op basis van de bevindingen tijdens de second opinion? Welke mogelijkheden voor een biologisch en of psychotherapeutische behandeling worden gezien tijdens de second opinion? Welk sociaalmaatschappelijke ondersteuning is zinvol om in te zetten?
3. Vragen naar wilsbekwaamheid in combinatie met diagnostiek van depressieve stoornissen tijdens de second opinion in het kader van euthanasieprocedures.

Uitvoering

De second opinion vraagt ongeveer een halve dag.

In die tijd worden vier gesprekken gevoerd met daartussen pauze momenten:

1. We starten met een korte introductie en afname screenings vragenlijst door stagiair psychologie of masterpsycholoog. (duur 30 min). Tijdens dit gesprek checken we of vragenlijsten, die van te voren zijn opgestuurd, ingevuld zijn.
2. Vervolgens vindt er een gesprek plaats met de psychiater. (duur 45 min)
   Tijdens dit gesprek vragen we toestandsbeeld, heteroanamnese, ziektegeschiedenis, familieanamnese, lichamelijke problemen, intoxicaties en voorafgaande biologische behandelingen uit.
3. Daarna is er een gesprek met een psycholoog gepland (plus stagiaire psychologie of masterpsycholoog). (duur 60 min)
   In dit gesprek nemen we de levensgeschiedenis door en eventuele persoonlijkheidsproblemen. Daarnaast inventariseren we de voorafgaande psychologische behandelingen.
4. Tot slot is er een adviesgesprek met de cliënt, psychiater en psychologen. (duur 30 min)
   In dit gesprek bespreken we de eerste conclusies en geven we een voorlopig advies.

Verslaglegging

In het verslag van de second opinion staan onder andere de conclusie, de bevindingen en overwegingen beschreven. De diagnose wordt gesteld en onder het advies geven we antwoorden op de gestelde vragen. Daarna versturen we het verslag naar de cliënt, de verwijzer en de huisarts. De second opinion kan op indicatie op afstand middels beeldbellen uitgevoerd worden. We nodigen bij een second opinion altijd een naastbetrokkene uit om deel te nemen aan de second opinion.

Om een second opinion kwalitatief goed uit te kunnen voeren moet er voldoende relevante informatie aanwezig zijn met betrekking tot eerdere diagnostiek en behandeling. De verwijzer wordt daarom vooraf gevraagd correspondentie van eerdere behandelingen mee te sturen. En zo nodig vragen we aanvullende informatie op.